بررسی پراکندگی فضایی و مکانیابی فضای سبز شهری با به کارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی (نمونه موردی پارک محله منطقه 4 شهر اهواز)

با افزایش جمعیت شهری، گسترش و توسعه شهرها واژه فضای سبز و کاربری های فضای سبز شهری بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. هرچه شهرها بزرگتر می شوند احساس نیاز به وجود فضای سبز بیشتر نیز افزایش می-یابد. به طوری که امروزه در شهرهای بزرگ و کلان شهرها موضوع ایجاد توسعه و حفظ فضای سبز از جمله دغدغه های کارشناسان مسئولان و برنامه ریزان مسائل شهری است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر ماهیت کاربردی آن و بر اساس منابع و داده های جمع آوری شده در پایگاه سیستم اطلاعات جغرافیائی و با کاربرد توابع و الگوریتم های موجود در مدلahp انجام گرفته است. برای این منظور از معیارهای قیمت زمین، شعاع عملکرد، سازگاری کاربری ها، تراکم جمعیت، ابعاد زمین(مساحت) و دسترسی بر اساس عرض معابر استفاده شده است. سپس به منظور الگوسازی هر کدام از معیارها، بر اساس ارزش و اهمیت آنها در مکانیابی پارک های محله ای، وزن مناسبی اختصاص داده شده است. نتایج حاصل از تحلیل، سطوح مناسب برای انتخاب مکان بهینه جهت پارک های محله ای را بر اساس ارزش اولویت بندی نموده و در نهایت بهترین مکان پیشنهادی با استفاده از نرم افزار expert choice بر روی نقشه نشان داده شده است. بررسی ها انجام شده نشان می دهد از مجموع 32 پارک در منطقه چهار، 7 پارک محله، 15 پارک همسایگی، 9 پارک ناحیه ای و یک پارک منطقه ای هستند. مجموع پارک های محله ای موجود در این منطقه مساحتی بالغ بر 59945 متر مربع را در بر می گیرد. این میزان فضای سبز تنها در هفت محله پراکنده شده و 21 محله دیگر فاقد پارک محله می باشند. سرانه پارک محله در این منطقه با توجه به جمعیت 165992 نفری آن حدود 36/0 متر مربع است که با استانداردهای طرح جامع و تفصیلی شهر اهواز مطابقت ندارد. از آنجائیکه توزیع پارک های محله ای در سطح منطقه مورد مطالعه مطلوب نبوده است، لذا در سناریوی مکانیابی بهینه پارک های محله ای زمین های کاملا نامناسب جهت مکانیابی پارک های محله 1/2 هکتار، زمین های نسبتا نامناسب 8 هکتار، زمین های بی تفاوت یا متوسط 3/14 هکتار، زمین های نسبتا مناسب 9/8 هکتار و زمین های کاملا مناسب 6/8 هکتار از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده اند.